De onderspitdelver
Hoe rechtlijnig kun je zijn? Dat is iets wat ik me laatste jaren vaak afvraag.
In een polariserende wereld is het een belangrijke vraag. Kun je iemand nadragen dat hij of zij een discriminerende partij vergoelijkt? Kun je iemand kwalijk nemen dat hij of zij gezellig keuvelt met iemand die jou een kunstje heeft geflikt? Kun je iemand verwijten dat hij of zij zich niet inzet voor een betere wereld? Kun je iemand voor het blok zetten wanneer je het gevoel hebt dat hij of zij mensen steunt die jou of anderen schade toebrengen? Kun je iemand voorgoed afschrijven als hij of zij je nietsontziend voor de wolven gooit? En waaruit moet die toorn bestaan? Slechts zeggen en daarna zand erover? Wachten op excuses of inkeer? Tevreden zijn met een vaag gebaar? Gewoon niet vergeven want – Maya Angelou indachtig – als iemand je toont wie hij is, geloof hem dan vanaf de eerste keer?
Ik zie veel dubbelhartigheid op dit vlak: sommige mensen vergeven de een en verschoppen de ander. Er zijn er ook die niemand ooit vergeven en anderen doen dan weer razendsnel alsof er nooit iets gebeurd is. Ik ben niet zo vergevingsgezind. Een enkele keer, als ik in een afhankelijke relatie verkeer, heb ik wel eens twee petten op; bij familie, klanten of docenten. Maar over het algemeen is mijn adagium: het is niet zo moeilijk om een beetje netjes te blijven, je fouten toe te geven, geen trollen op iemand af te sturen, niet racistisch, seksistisch of validistisch te zijn, geen mensen te steunen die dat wel zijn en de juiste mensen een vangnet te bieden. Als iemand zondigt tegen dat eenvoudige principe, dan is dat onverschilligheid of kwade wil – en dat is in deze tijd vrijwel hetzelfde – en waarom zou ik daar in godsnaam vergevingsgezind mee omgaan?
Machtsmisbruik
De paar keer dat ik wel vergevingsgezind was, merkte ik dat het slechts een kwestie van tijd was of ik werd zelf geofferd door de onverlaat in kwestie. Vergeven is het voorrecht van de mensen die geen machtsmisbruik hoeven vrezen. Je kunt alleen vriendjes zijn met agressors of medeplichtigen als je weet dat je zelf niet de volgende bent die voor de wolven wordt gegooid. In die zin is rechtlijnigheid het enige middel dat de onderspitdelver nog heeft. Grenzen stellen, niet alleen om een punt te maken, maar ook om de kwaadwillendheid niet te promoten. En dat is wat op sociale media te vaak wel gebeurt: meelachen met de wolven, waardoor de wolf plotseling 20.000 volgers heeft.
Hoe dan ook: ik ga proberen het een zomertje zonder sociale media te stellen. Terug naar mijn eigen website, met soms een onontkoombare flyer naar mijn stukjes op die vervloekte sociale media. Even weg om na te denken over de dubbelhartigheid en om tot rust te komen, want machtsmisbruik welig zien tieren blijkt dus echt do-de-lijk vermoeiend.
Foto: Maartje in 2007 op een scherm met kernel panic.
