Zielenrust

1.

Op Twitter zit ik me dagelijks druk te maken over de beeldvorming in reguliere media en op sociale media. Te weinig mensen nemen mijns inziens hun verantwoordelijkheid als het gaat om de giftige cultuur van leugens en haat die momenteel het internet en de politieke fora beheerst. Gisteren heb ik me moeten inhouden toen heel Vlaanderen ging #tweetenzoalsTheo. De memes verspreidden zich als een olievlek, ook onder mensen die best zouden kunnen weten wat het probleem is met memes maken over nieuw-extreem-rechts.
Nieuw-rechts leunt op een sterke meme-cultuur. Daarom is het zo riskant om hun boodschap in ludieke beelden belachelijk te maken, je versterkt alleen maar hun propagandamethode. Vooral in Vlaanderen, dat zichzelf al jaren geleden op twee nationalistische regeringen trakteerde, lijken verstandige mensen niet door te hebben wat hun geginnegap voor effect heeft op de populariteit van het extreem-rechtste gedachtegoed. Ik zie weldenkende mensen zichzelf elke dag opnieuw grappig vinden omdat ze de nationalisten weer zo gevat te kakken hebben gezet, terwijl die nationalisten lekker achterover kunnen leunen omdat anderen hun publiciteit verzorgen. Moedeloosmakend.

2.

De pimpelmezen hebben eieren. Dat weet ik niet zeker, omdat ik ze a. niet durf te storen en omdat b. het deurtje van de mezenkast aan de achterkant zit en dus niet open kan tot de eitjes zijn uitgevlogen. Niettemin durf ik te beweren dat er eitjes zijn, want er wordt geen nestmateriaal meer aangesleept, terwijl er wel veel bedrijvigheid is en het mannetje alleen maar zit te schelden op het terras. Omdat dit al twee jaar vaste prik is, broedende pimpelmezen in de nestkast in onze achtertuin, weet ik dat het nu een beetje gokken wordt: wanneer hebben ze het eerste ei gelegd? Wanneer komt het eerste ei uit? Wanneer vliegen de vogeltjes uit? Toch heb ik goede hoop dat ik het uitvliegen zal meemaken, want dat is al twee jaar gelukt en daardoor weet ik inmiddels zeker dat ik de uitvliegroep van de ouders zal herkennen. Mijn uitvliegintuïtie is bijna net zo goed als die van de ekster die twee jaar geleden op die manier een stevig maal voor zijn jongen uit de lucht plukte. Kijk hier naar het filmpje.

3.

Begin vorig jaar bedacht linguïst George Lakoff de Truth Sandwich als methode om te berichten over leugens die verspreid worden. Lakoff schreef:

Het is tijd voor de Truth Sandwich. Ik stel voor dat verslaggevers en redacteuren deze methode gebruiken wanneer ze over leugens berichten.
Zorg ervoor dat je eerst de waarheid framet, want de eerste framing heeft een voorsprong. Als je de leugen eerst vermeldt, zal de leugen winnen. Begin dus met de waarheid.
Signaleer vervolgens de leugen en het feit dat de leugenaar ervoor kiest die te verspreiden. Het is belangrijk dat mensen weten dat de leugenaar ervoor kiest om te liegen. Als je mensen daarover kunt informeren zonder de initiële woorden uit de leugen nog eens te herhalen, des te beter.
Daarna keer je direct terug naar de waarheid. Zorg ervoor dat over de waarheid altijd meer wordt bericht dan over de leugen.

Ik zou zo opgelucht zijn als dit een gewoonte zou worden voor journalisten, zodat ik dit soort gesprekken niet meer hoef te voeren.

4.

Als ik naar huis bel zijn er mensen dood. Zo gaat dat als je niet meer in de buurt bent, dan gaan de mensen dood door de telefoon en in je hoofd, niet in het echt. Mijn connecties houden me redelijk goed op de hoogte, maar toch kan mijn verleden grotendeels sterven zonder dat ik er veel van merk en dan zijn de doden dus niet echt dood en van de levenden weet je het nooit echt zeker. Bij mijn vertrek naar België riep ik bezwerend dat het helemaal niet ver was, dat er geen enkele reden was om elkaar niet meer te zien, dat ik nog heel vaak terug zou komen. Ik heb dat ook een paar jaar volgehouden: veel op en neer, proberen alles daar nog gewoon te doen, proberen om mijn Nederlandse leven nog even belangrijk te vinden. En toen ineens was ik doodop. Vermoeid van het op twee benen hinken en iedereen in alle landen even belangrijk maken. Ik besloot me terug te plooien op waar ik woonde, op de nabijheid. Helaas kan ik niet zeggen dat dat de nodige zielenrust heeft opgeleverd, en de pijnlijke vraag is of er al erg veel nieuwe mensen zijn van wie ik het in de gaten zal hebben als ze doodgaan, maar een ding is wel gelukt: ik ben wat minder moe.

5.

Voor het nieuwe jaar ben ik cursussen aan het bedenken die ik kan geven in mijn eigen woonkamer. Ik heb daar twee grote kantinetafels gezet om wat te kunnen knutselen, maar toen ik eraan ging zitten, wist ik direct weer waar ik die tafels van kende: de School voor Journalistiek. Ik voelde me pardoes weer die docent die als enige in het gezelschap zo’n maagdelijk witte tafel voor zichzelf had. En hoewel ik de tafels juist had aangeschaft om een lekker groot meubelstuk te hebben dat niet als werk voelde, vond ik het toch leuk weer eens die docent te zijn met die maagdelijk witte tafel waaraan van alles kan gebeuren. Dus besloot ik die tafels ook te gaan gebruiken voor cursussen. Mocht je willen leren schrijven aan mijn maagdelijk witte tafels (fictie, non-fictie, journalistiek) vertel me dan welke cursus je zou willen en in welke vorm. Misschien kan ik er rekening mee houden.

6.

Vorig jaar zijn Wannes en ik twee keer eerder van vakantie teruggekeerd. Een keer omdat we het koud hadden en een keer omdat een naaste vermist raakte en de lol er toen wel af was. Eigenlijk vinden we vakantie momenteel te veel gedoe en we hebben na het rotjaar vorig jaar vooral behoefte aan geen gedoe, maar we weten ook dat even weggaan uit je omgeving een ander soort rust biedt. Juist als thuiswerkende zelfstandigen, die 24/7 in dezelfde context leven, kan dat soort rust hard nodig zijn. Dus we gaan weg. Een dag of acht slechts, maar toch. En elke keer als ik voorpret ervaar, vind ik het weer jammer dat het leven mij zo vaak tot gezapigheid dwingt, want voorpret voor gezapigheid is toch iets minder intens dan wat ik nu voel: de illusie dat er van alles kan gebeuren.

« Het echte leven

Niks »