#zeghet omdat het nodig is
5 november 2015
Ik had besloten niet mee te doen met #zeghet. Ik was moe, ik had vorige week al een stukje geplaatst over hoe elke grens die een man overgaat er één te veel is, en een jaar geleden schreef ik een column voor Radio 1 waarin ik victim blaming aan de kaak stelde. Afgelopen maandag toen de hashtag #zeghet werd gelanceerd, had ik de energie niet om te zoeken naar mijn ervaringen en ik besloot: ik heb genoeg gedaan met dit onderwerp, laat de anderen nu maar even.
Maar gisteren tijdens het kijken van het item over #zeghet bij Pauw viel het muntje ineens: niemand praat hier graag over. Niemand denkt: goh, ik ga eens even lekker oprakelen wat er zoal voor viezigheid is gepasseerd in mijn leven. Niemand heeft zin om zichzelf voor het oog der natie bloot te geven over zo’n onderwerp. Dat is juist het probleem. Juist mensen zoals ik, die het taboe graag willen doorbreken, kunnen het zich niet veroorloven om te zwijgen als er eindelijk wordt geluisterd. Dus ik moet wel.
Ik ben een klassiek slachtoffer van seksueel misbruik en seksuele intimidatie: ik heb mezelf altijd dom en naïef gevonden, en mede daarom heb ik er heel weinig over gesproken. Nog steeds verklaart dat deels mijn terughoudendheid om erover te praten. Sterker: ik heb de meeste van die gebeurtenissen als kale verhalen opgeslagen, zonder emotie, zonder dat ik me nu nog kan herinneren hoe bang, verdrietig of kwaad ik toen was. Waarschijnlijk omdat ik er destijds alles aan deed om uit de categorie ‘aanstellers’ te blijven.
Ook deel ik de huiver die Sunny Bergman beschrijft in haar column deze week: ‘Ik schaam me dus voor mijn eigen negatieve seksuele ervaringen. Want – zo luidt mijn innerlijke redenering – andere vrouwen hebben dit niet meegemaakt. Ik wás nu eenmaal losjes en promiscue, de meeste vrouwen gaan niet zomaar met wildvreemde mannen mee.’ Welnu, Sunny, dat gevoel heb ik dus ook, en dat gevoel hebben vermoedelijk velen met ons.
Daarom een opsomming. Om de ernst aan te geven. De frequentie. De variatie. Het ondermijnende.
Wat? verkrachting
Waar? Portugal
Hoe oud was ik? 14
Wat gebeurde er?
Mijn vakantievriendje was een jaar of zes ouder dan ik, we liepen al een dag of tien hand in hand, we zoenden op het strand en ik had al een paar keer duidelijk gemaakt dat ik niet toe was aan meer dan wat gezoen en gefriemel. Dat leek geen probleem. Na een dag of tien ging ik met hem naar huis om wat op te halen, hij deed de deur achter mij op slot, ging beyond friemelen, trok mijn broek naar mijn knieën en stortte zich met zijn volle gewicht met mij op de bank. Ik zei meermaals ‘no’, probeerde me te ontworstelen, maar werd zogenaamd liefhebbend de mond gesnoerd en dieper in de bank gedrukt. In mijn hoofd tolde alles: ik was verliefd op hem, wilde hem niet teleurstellen, wist dat ik hem moest slaan, maar deed het niet. Liet het toen maar gebeuren en wilde zodra hij van mij af klom naar huis, maar de deur was op slot. Toen hij met de huissleutels naar de deur kwam lopen, vroeg hij zachtjes: zal ik je naar huis brengen? Ik vond dat zo lief dat ik de volgende dag nog de moeite heb genomen om naar het café te gaan waar hij werkte om te zeggen dat ik het uitmaakte. ‘No problem’, zei hij.
Wat? overvallen op straat
Waar? Amsterdam
Hoe oud was ik? 18
Wat gebeurde er?
Ik fietste om een uur of acht ’s avonds via de Vrolikstraat en de Wibautstraat naar een feestje, met in mijn ene hand een fles wijn met een plastic zak eromheen en in de andere mijn fietsstuur. Het was donker. Plotseling hoorde ik hollende voetstappen, ik keek achter me, zag een schim en voelde mijn fiets vertragen: er hing iemand aan mijn bagagedrager. Ik schold wat, probeerde door te fietsen, maar voelde langzaam mijn fiets kantelen, ik verloor mijn evenwicht en viel. De jongen trok mij onder mijn fiets vandaan en begon mij aan mijn schouders van straat te slepen, ik schreeuwde en worstelde. Ik slingerde de hand met de fles wijn zijn kant uit, voelde hoe hij losliet, en hoorde hoe hij wegrende. Met bonkend hart ben ik doorgefietst naar het feestje. De volgende dag heb ik aangifte gedaan en vervolgens vierhonderd verdachte mannen moeten bekijken (ik herkende hem niet). Daarna ben ik met de politie naar de plaats des onheils gegaan, waar een bosje struiken was waar tal van handtasjes, vieze boekjes en matrasjes lagen. De gemeente heeft de maanden erna die bosjes verwijderd.
Wat? naar een bos gebracht tijdens het liften
Waar? Brussel
Hoe oud was ik? 17
Wat gebeurde er?
We gingen van Amsterdam naar Brussel liften, drie zeventienjarige meisjes. Het was winter en we waren niet voor het donker op de plaats van bestemming. Het laatste stuk kregen we een lift van een man die snijbloemen ging afleveren bij een distributiecentrum. We mochten met zijn drieën voorin zijn busje. Of we het erg vonden om aan de rand van de stad afgezet te vonden? Nee, dat vonden we niet erg, we waren blij met elke lift die we kregen. Toen hij een tijdje later zijn handrem krakend aantrok, zag ik in het licht van de koplampen alleen maar bomen. Ik voelde nattigheid en inderdaad: hij pakte de vriendin die het dichtste bij hem zat bij haar arm en begon met zijn andere hand aan haar riem te sjorren. Ik zat bij de deur, gooide die open en sprong eruit en trok de vriendin naast me mee. Ook de vriendin die in zijn greep zat, wist zich te ontworstelen, maar moest haar spullen nog zien te pakken. Wij hielden de man af, zij pakte haar spullen en vervolgens zijn we weggehold, de duisternis in. Uiteindelijk hebben we een uur door een donker bos gedwaald, alvorens iets van bewoonde wereld tegen te komen.
Wat? gedrogeerd
Waar? Amsterdam
Hoe oud was ik? 20
Wat gebeurde er?
Ik ging eten bij iemand met wie ik een avond lang had geluld in het café waar ik werkte. De man was redelijk gespreksgezelschap en een knappe vent, dus ik verwachtte wel iets van de avond. Hoe het precies in zijn werk ging, kun je hier lezen, maar kort gezegd was het best gezellig, totdat de man zichzelf ging drogeren. Hij bood mij voortdurend lijntjes en pilletjes aan, maar ik weigerde en beperkte me tot wat bier. Tijdens de avond zocht ik nog wel mee naar een xtc-pil die hij zei kwijt te zijn. Toen de man zelf langzaam onaanspreekbaar werd, wilde ik vertrekken. Terwijl ik mijn jas zocht, merkte ik dat mijn vingers tintelden, er een warme gloed over mijn rug trok en ik onverklaarbare vlinders in mijn buik had. Toen wist ik waar die xtc-pil was gebleven. De man in kwestie was in een diepe slaap, en ik verliet volkomen van de wereld zijn huis. Vermoedelijk was dat niet zoals hij het bedacht had.
Wat? verkracht in slaap
Om herleidbare info te voorkomen, laat ik leeftijd en locatie in het midden.
Wat gebeurde er?
Ik werd wakker uit een droom over seks. Tenminste dat dacht ik: in werkelijkheid was iemand me echt aan het penetreren. Ik knipperde met mijn ogen, herkende de vriend van een huisgenoot, vloekte, duwde hem van mij af, stuurde hem mijn kamer uit en kon wekenlang niet bevatten wat er was gebeurd. De persoon in kwestie heeft later sorry gezegd. Vermoedelijk heb ik geantwoord dat het niet erg was.
Wat? tongzoen van schoonfamilie
Om herleidbare info te voorkomen, laat ik leeftijd en locatie in het midden.
Wat gebeurde er?
We waren met zijn tweeën, de woonkamer was verder leeg. De andere gasten waren naar het toilet, of even iets uit de auto pakken. Ik zat met een glas wijn de maaltijd te verwerken in een luie leunstoel, toen hij plotseling voorover boog en zijn tong in mijn mond stak. Ik schrok me een hoedje, duwde hem weg en vertrok direct naar mijn slaapkamer. Het familielid bleef met zijn vrouw logeren in de logeerkamer. Ik loog dat ik me niet zo lekker voelde en ben de hele avond weggebleven. Midden in de nacht maakte ik mijn partner wakker, ik vertelde het relaas. Mijn partner ging verhaal halen en de dader ontkende. Wel sloop hij later die nacht op kousenvoeten het huis uit. Met zijn vrouw.
Dit is slechts een greep uit de ervaringen. Ik heb een beroerd geheugen en de gave om Oostindisch te onthouden, bovendien is er zo’n enorme hoeveelheid van kleinere gevallen van seksuele intimidatie waaruit ik zou kunnen kiezen, dat ik heb besloten om het hierbij te laten. Het moet geen dagtaak worden.
Het is belangrijk om te vermelden dat ik hier allemaal redelijk ongeschonden uit ben gekomen. Ik heb dus niet veel van jullie nodig: geen aandacht, geen bevestiging, geen medelijden en geen harten onder de riem. Wat ik jullie wel vraag, is om mee te helpen het maatschappelijk bewustzijn te vergroten en het taboe te doorbreken.
Zo jammer dat dit soort ervaringen zo herkenbaar is. Ontelbare vrouwen maken van deze vernederingen mee. Ik had nog “geluk” en kwam er met een paar aanrandingen vanaf.
Misschien en hopelijk helpt het doorgeven ervan voor vrouwen om zich minder schuldig te laten voelen en voor mannen om te beseffen dat ze echt verkeerd doen als ze vergelijkbaars doen.
Erover praten helpt om meer bewustheid te creëren, om onze zonen en dochters bewust te maken, om onze vrienden bewust te houden, om respectvol met elkaar om te gaan.
Mooi gezegd, en het sluit helemaal aan bij mijn motief om dit te plaatsen. Dank je wel.
Heel veel sterkte. Zulke klootzakken moesten ze heel hard aanpakken .
Ik kwam er niet zo goed van af. 16 jaar, met een mes op mijn keel en een in mijn zij door 2 Marokkaanse leeftijdgenoten een nacht lang buiten vastgehouden en misbruikt. De jongen die bij me was geweest die avond hadden ze met geweld weggejaagd. Ze zijn gepakt en kregen 3 maanden tuchtschool. Ik had de 10 jaar daarna PTSS, moeizame relaties, spijt dat ik had gevochten voor mijn leven. En nu is mijn dochter 14 en houd ik mijn hart vast.
Ik dacht dat dit normaal was. Dat je als vrouw niet zo moeilijk moet doen soms, dat het erbij hoort dat je iemand z’n gang laat gaan, dat is nou eenmaal z’n biologische voorrecht. De volgende dag lach je als iemand met kiespijn en that’s it. Heel erg bedankt voor het delen.
45% zeggen ze. 45% van de vrouwen maken zo iets mee. Volgens mij is het veel meer. Schamen we ons allemaal rot, want we hebben toch een beetje het idee dat het ‘wel aan onszelf zal liggen’. Hadden we maar niet moeten meegaan/die jurk aan moeten trekken/moeten lachen. Ofzo. Meteen iedereen afblaffen, dat is ook weer zo naar. En tja, dan krijg je dit gewoon af en toe, als je aardig bent. Dat je met een vriendje naar huis loopt, maar ach, onderweg is er nog een vieze, donkere, parkeergarage. En hij is een beetje dronken, wil aandacht. En ik ben toch zijn vriendin? En die kleren kan ik toch weer wassen? En mezelf ook. Maar dat wassen, dat is blijkt toch niet genoeg.
Dus NEE, HET IS NIET NORMAAL! En daar is dit voor. #zeghet. Omdat het verdomme moet ophouden.
Ik lag in de tent, op jeugdkamp, was 19. in mijn slaapzak. Opeens voelde ik hoe mijn buurman zich met zijn volle gewicht op mijn slaapzak bevond, en probeerde op die manier met mij te vrijen. Dezelfde jongen die me begon te strelen, steeds opnieuw, nadat ik hem gezegd had dat ik dat niet wilde. Ik werd wakker van zijn strelen toen we allemaal samen in de slaapzaal lagen. Hij begon er weer mee toen we wandelden; En dan maar meteen sorry zeggen, en terug opnieuw beginnen. Waarom stopte ik het contact niet meteen toen ik meemaakte? Omdat hij sorry zei en omdat ik met hem te doen had. Uit medelijden. En ondertussen maar bang zijn.
“Ik voer je wel naar huis” zei hij, maar toen de wandeling gedaan was, wou hij samen iets gaan drinken. Toen ik weigerde, wou hij me trakteren met gebak. Toen ik dat aannam, zei hij, toen ik terug in de auto stapte: “en als je me daar nu eerst eens een kus voor gaf?” Opeens besefte ik dat ik 15 was, hij in de dertig en vooral . … dat ik helemaal alleen met hem in de auto was en dat hij sterker was dan ik. Dat ik zonder hem niet kon thuisraken van de natuurwandeling van Natuurreservaten, en dus gaf ik hem die kus maar. Maar o wat was ik bang! Gelukkig is er niets gebeurd!
Ik fiets op mijn 17 heel gewoon van school naar oma, om te eten, op een woensdagmiddag; Plots komt er een fietser, en die fietst razendsnel langs me heen, met in het voorbij fietsen zijn vinger over mijn kruis. Ik was zo geschrokken, ja over mijn kruis! De plaats waar mijn clitoris was! En hij was alweer weg, voor ik besefte wat er gebeurd was. Later vertelde mijn zusje, vijf jaar jonger dan ik, dat ze net hetzelfde meegemaakt had!
Wat afschuwelijk! Toch heel heel veel respect M, dat je wel voor je leven vocht!
Inderdaad, An, hoe meer we hierover praten, dit taboe doorbreken, hoe beter! Hoe minder dit als normaal zal getoond worden in films en series, hoe minder vrouwen die dit niet tolereren als ’trut’ betutteld zullen worden! Bewustwording, dat is het woord!
Bedankt voor jullie reacties. Ik krijg zoveel mails en berichtjes dat ik niet te diep op alles in kan gaan, maar weet: ik lees alles, ik denk erover na en ik ben dankbaar dat zoveel mensen het ook als ‘belangrijk’ ervaren.
Het was chaos in mijn leven. Ik ontmoette iemand. Het was een leuke avond, een verzetje. We zalen in een bar. Zelfs toen al wist ik dat ik absoluut niet verder wilde. We gingen naar mijn kamer. Ik zei zwakjes dat ik dat niet wilde, dat het de volgende ochtend vroeg zou worden. Nog een sigaretje dan? Oké dan. Nog een beetje wiet? Waarom niet. Zie je het al komen? Ik stemde toch met alles in? Hij wilde me ‘verkennen’. Ik zei dat ik geen zin had. Hij prefereerde dat niet te horen. Hij ging verder. Ergens, moe, verward, prefereerde ik hier niet verder op aan te dringen. Vond ik dat ik zelf niet zoveel signalen had moeten geven. Ik zei dat we voorbehoedsmiddelen moesten gebruiken. Hij zei dat we elkaar moesten vertrouwen. Ik herhaalde het. Zo zwakjes. We gebruikten niets.
Mijn kind is allang geen baby meer en is een flinke mens met een eigen identiteit geworden. Ik ben de hel doorgegaan om het te aanvaarden. Ik onafhankelijke vrije vrouw op de vooravond van het beste deel van mijn leven. Heb mezelf jarenlang verweten dat ik niet kon kiezen voor abortus. Maar er zijn ook vrouwen die zo overdonderd zijn door wat er gebeurde, dat je je kan afvragen of het keuzeproces om die abortus draaide, of om de verwekking. Denk ik. Als ik me sterk voel.
Maartje noemt wat haar overkwam als veertienjarige een verkrachting. Als dat de juiste term is, geldt dat dan ook voor mij? Ook als ik maar een paar keer, zo zwakjes, zei dat ik dit niet wilde? Ook als meteen daarna in mijn hoofd zat dat het allemaal niet zoveel uitmaakte, want wilde ik het dan niet?
En als dat zo is, en als dat door de publieke opinie aanvaard zou worden, zou dat dat een grotere kans gegeven hebben aan de relatie erna die verkeerd gelopen is? Hadden we meer kans gehad als we erover hadden kunnen praten op de manier als hier en in de reacties?
Een reactie voor “Niet dapper genoeg om mezelf kenbaar te maken”
Veel kans dat wat je vertelt gebeurde in jaren waar nog niet gesproken werd over morning after pil of dergelijk, in jaren waarin je zelf dacht dat je iets verkeerd had gedaan, iets dat je niet wilde maar ergens toch jezelf aanpraatte dat je het toch misschien wel toch wilde want je had maar stilletjes neen gezegd. In een tijd van veel schuld en schaamte en veel moeten en weinig mogen en van vele vrouwen die hun man moesten gehoorzamen. De goeie oude tijd waar zo veel in de doofpot terecht kwam.
En dan zwanger zijn en eigenlijk zelfs zonder lief, zoals dat toen heette “een kind dat als een schande groeit in je buik” of misschien om geen schande te hebben toch maar trouwen met dat niet-lief. Moeten trouwen zoals dat dan genoemd werd.
Wat een hel zo een avond met zich meebrengt!
Zo dapper dat het je gelukt is om uit die hel te geraken.
Aan je verhaal te horen is het je wel gelukt om van jouw kind te houden en is het kunnen groeien tot een mooi mens.
Het is goed om erover te praten, met mannen en met vrouwen, met oudere en met jongeren. Dat het eens gedaan is dat mannen denken dat een neen een soort van ja is en dat vrouwen mogen duidelijker zijn in hun neen.
Ik kan me voorstellen dat jouw zoon of dochter niet weet hoe het was bij zijn of haar verwekking. Als je een manier vindt om het te vertellen, zonder schuld of schaamte door te geven dan … dan lukt het om geen gevoel van afkeer door te geven …. om te laten zien dat jij genoeg liefde had. En dan lukt het voor jouw zoon of dochter om op zijn of haar beurt ervoor te zorgen dat verhalen zoals dit stoppen en dat neen pas ja wordt als ja gezegd wordt.
Voel je alsjeblieft niet schuldig als het je te veel is om het hem of haar te vertellen, je bent dapper genoeg, je hebt genoeg geleden en gestreden.
Ik wens je veel liefde en mildheid naar jezelf toe.
Warme knuffel.
@An. het zou te ingewikkeld worden om veel meer op het internet te vertellen. Al is het maar omdat het zo’n verhaal is waar altijd vragen om zullen blijven zitten. We denken zwart-wit in deze zaken merk ik vaak. Of iets is wilde passie of het is rauwe verkrachting. Terwijl de post van Maartje me onder meer lijkt te gaan over het veel subtielere spel van macht, verwachtingen, druk. Dat het niet normaal is dat meisjes en vrouwen al te vaak iets in oren moeten brullen voor er geluisterd wordt. En dat zelfs dan nog lang niets zeker is. Daarom vond ik haar allereerste verhaal zo treffend. En dat zij er wél een naam op durfde te plakken. Het deed me denken aan mezelf. En aan hem. Ik liet het maar gebeuren, en hij zal vermoedelijk nooit hebben (willen) beseffen waar er zware grenzen overgegaan zijn. Waardoor ook ik nog steeds geneigd ben het te minimaliseren, het bijna bewust in nevelen van vaagheid en verleden te laten liggen.
Het gebeurde trouwens maar een paar jaar geleden. Maar ik begrijp wel waarom het ouder lijkt. Zoals ik al zei: het is moeilijk jezelf echt bloot te geven op ’t internet.
Dank voor je lange en lieve reactie trouwens.