Mandela en het diepe idealisme dat me nu nog steeds bezielt
Begin jaren tachtig was de wereld ingedeeld in goede en slechte sinaasappels. ‘Nee, die niet, die komen uit Zuid-Afrika’, zei mijn moeder bij de groenteman, en dan wist ik: dat zijn slechte sinaasappels. Net als die uit Israël: ook slechte sinaasappels. Mijn begrip van een economische boycot was simpel: als je die sinaasappels kocht, stond je aan de slechte kant. Dus kocht je die sinaasappels niet.
Later vroeg ik aan mijn vader: ‘Wat is racisme?’
‘Een mop die begint met ‘een man en een Turk zitten op een bankje’, dat is racisme’, zei hij.
Daar heb ik dagen over nagedacht.
Eind jaren tachtig en begin jaren negentig was de wereld ingedeeld in grote gebeurtenissen. Ik dacht dat dat nu eenmaal zo ging als je ouder werd: dan kwamen de grote gebeurtenissen vanzelf bovendrijven. Ik ging ervan uit dat er elk jaar een dictatoriaal regime of muur viel, maar dat ik dat gewoon nu pas doorhad. Toen Nelson Mandela in februari 1990 het laantje van de gevangenis uitliep, hand in hand met Winnie, vuist gebald, wist ik dat ik geen grote gebeurtenissen meer zou overslaan.
Toen ik in juni 1990 als zestienjarige op het Leidseplein tussen twintigduizend mensen Nelson Mandela toejuichte, vielen alle sinaasappels en grote gebeurtenissen op zijn plaats. Dat kleine mannetje in de verte op het balkon van de Stadsschouwburg, zijn stem, zijn hoop, gaven me het diepe idealisme dat me nu nog steeds bezielt.
Mooi zeg!!
“pers geen zuid-afrikaan uit”…
Hej Maartje
Ik ben een beetje sprakeloos. Dit stukje is wel vlijmscherp van snee. Je plukt de bladeren van de boom, tot alleen de naakte kroon overblijft, zoals jij het ziet, en dat is dan dat beeld van die sinaasappels. Heel mooi en essentieel neergepend.
Dank je wel!
Zo fijnbesnaard, en ik vind het zo machtig mooi hoe je zulke rijke, veelomvattende beelden weet te schilderen en emoties weet op te wekken middels ‘less is more’. En nog iets: terwijl iedereen op Twitter oninteressante teksten rondslingert in de trant van: “My blog on a moment with Mandela” (hmmmm, lekker belangrijk), schrijf jij gewoon een pakkend citaat van je blog, en hóp: ik klik door.
mooi Maartje, heel mooi.
Wat een fijne reacties. Dank je wel.
Hand in hand met Winnie. Zij van de halsbandmoorden, weet je nog; een autoband vol benzine om je nek en een aansteker omdat je een vijand leek. En voor zijn gevangenschap was Mr. Mandela gewoon een terrorist en moordenaar.
Het is lastig om op zo’n ongenuanceerd statement wel genuanceerd te reageren.
Ik hou het dus maar kort: ik zeg nergens dat Winnie een leuke vrouw is, ik vertel hoe zij daar liepen en hoe mij dat begeesterde. Natuurlijk weet ik van Stompie en alles, maar dat doet niets af aan dat beeld.
En dan je stelling dat Mandela ‘gewoon’ een terrorist is. Als je – zoals ik – van mening bent dat geweld geoorloofd is als je voor vrijheid strijdt, dan roept het woord terrorist inmiddels te veel associaties op met daden tegen niet-machthebbers om voor een goedbedoelende vrijheidsstrijder van toepassing te zijn. Dus terrorist of niet: mijns inziens heeft hij terecht geweld gebruikt om de machthebbers onder druk te zetten.
Voor mij deed het wel af aan het beeld. Terecht geweld gebruikt? Zoals nog steeds en al weer actueel tegen de Boeren of Boers (kill them). Dat Mandela na zijn gevangenschap een groot verzoener bleek te zijn, daar heb ik immens respect voor. Heiligverklarigen vind ik onzin.