Ik kan geen Belg zijn, en geen mietje
‘Belgen zijn soms zo ontzéttend Belgisch!’ schreef ik op Twitter.
Men wilde weten wat ik bedoelde, en terecht, het klinkt op de een of andere manier niet heel aardig.
‘Ik zat te janken bij een arts en hij negeerde dat VOLKOMEN’, legde ik uit.
Er volgde wat instemmend geknik, ja, zo zijn de Belgen, ik kreeg wat adviezen over goede artsen en er klonk wat afkeurend gehum – veel Belgen die mij op Twitter volgen, zouden mijn gejank nooit negeren (waarvoor dank).
Ik voel me altijd een beetje schuldig als ik afgeef op de Belgen. Ik woon hier graag en ik word door een deel van de Belgen heel hartelijk ontvangen. Maar ik ben kritisch. Voor mijn gevoel net zo kritisch als voor de Nederlanders, maar door de nieuwe rituelen, gedragingen en conventies waarmee ik word geconfronteerd, ben ik verwonderd in plaats van het ingebakken alledaagse pessimisme dat je over je eigen volk hebt. Op de golven van verbazing komt mijn kritiek op de Belgen dus vaker naar buiten.
Wat de Belgen zo Belgisch maakt, is hun terughoudendheid als het moeilijk wordt. Wat dat betreft zijn Japanners eigenlijk de beste Belgen. De arts die negeert dat ik zit te huilen is een voorbeeld, maar ik kan tal van voorbeelden bedenken waarin de Belgen hun vingers liever niet branden aan echte emoties, echt contact en harde waarheden.
Sommige Nederlanders zijn ook heel Belgisch, dus ook in Nederland voelde ik me soms een buitenbeentje met mijn motto ‘laten we elkaar geen mietje noemen’. Maar ik woonde in Amsterdam (een van de meest on-Belgische steden van Nederland) en ik verzamel doorgaans on-Belgische vrienden, dus ik had niet zoveel last van de Belgische Nederlanders.
In België voel ik me een beetje eenzaam. Omdat moeilijke dingen niet ter sprake komen, heb ik heel vaak het gevoel dat ik de enige ben die het niet allemaal voor elkaar heeft. De enige met financieel gekut, medisch gedoe, wezensvragen en zo nu en dan zin om gewoon een potje te janken. Statistisch gezien is het onmogelijk dat ik de enige ben, en in mijn heel nabije omgeving (een enkele on-Belgische Belg) hoor ik wel eens van een probleempje hier of daar. Maar over het algemeen voel ik me hier dat meisje dat maar niet weet te verbergen dat haar leven soms veel wegheeft van een teringzooi.
Ik voel me kwetsbaar, omdat ik van alles vertel: taboe, knuppel, hoenderhok en dan nog een potje janken bij een arts. Ik gooi hete hangijzers in de groep en word daar zelden voor beloond. Terwijl ik met heel mijn hart geloof dat ik niemand, mezelf evenmin, een mietje moet noemen. Dat zorgt alleen maar voor veel tijdverlies en verwarring. In relaties, werk, alles: ik trek de pleister er in één ruk af. Je weet wat je aan mij hebt.
In de meeste dingen in België pas ik me aan. Ik verdiep me in de gewoontes, probeer ze te begrijpen en doe een poging om mee te doen. Maar hierin voel ik verzet. Ik kan geen Belg zijn, en geen mietje. En ik wil zo graag weten wat ik aan jullie heb.
Ik herken mij in de Belg uit dit stukje, maar ook in jou hoor! Wanneer doen we nog eens cognac ;-)?
Grappig, in jouw beschrijving van de Belg herken ik eerder een Zuid-Nederlander. De Brabander en de Limburger, die vertonen echt probleemontwijkend gedrag – die pakken liever een biertje en zingen een carnavalsliedje om maar net te doen alsof de wereld vrolijk is. De Belg daarentegen pakt ook een pintje, maar hier is het niet om de werkelijkheid te verdringen, maar eerder om ze te accepteren. Geen volk kan zo goed zwijgen als de Belg. Maar verwar dat zwijgen niet met het verdoezelen van het probleem – twee Belgen kunnen stil tegenover elkaar zitten en met de blik in hun ogen hun levensleed met elkaar delen; elkander begrijpen. Moedeloosheid, de ultieme erkenning van de tristesse. Het is ware levenskunst.
Althans, dat beeld ik me altijd in als ik Belgen zwijgend met een pint tegenover elkaar zie zitten.
(Deels geïnspireerd door Ivo Victoria die laatst blogde dat geen volk zo slecht kan zwijgen als de Hollander.)
(En veel knuffels ook!)
Het lijkt mij best eens lekker rustig, alhoewel ik je frustratie goed begrijp. Een arts die emoties negeert is wat mij betreft een hork, ongeacht zijn nationaliteit. Ik vind Nederlanders vaak veel te scheutig met hun emoties: de hele doopceel wordt gelicht bij de koffieautomaat; volg je eens een workshop, weet je daarna alles van scheidingen en ziektes en niets van waar je voor kwam.
Geen idee of Vlaamse tandartsen van Nederlandse verschillen, maar ik heb wel de ervaring dat Vlaamse tandartsen nogal tegen ‘zwakheid’ zijn. Ik schreef er zelf een stukje over in mijn blog. Ondertussen heb ik het wel terug verwijderd omdat mijn vader, die dezelfde tandarts heeft, schrik had om nog harder aangepakt te worden. I rest my case.
Onze terughoudendheid, heb ik me laten wijsmaken, heeft te maken met onze geschiedenis. Al heeft die zogenaamde geschiedenis blijkbaar geen invloed op mijzelf, en mijn zus. Wij hebben jarenlang geprobeerd om ‘geheimzinniger’ te worden, omdat we dachten dat dat aantrekkelijk was. Het lukte niet. Wij gooien alles eruit: ook de genante dingen over onszelf. Ondertussen hebben wij er ons bij neergelegd dat we zo in mekaar zitten. Sommigen vinden het zelfs charmant. Dus nee, Maartje, je staat echt niet alleen. Believe you me!
Mijn Belgische blog dient net om alles eruit te gooien wat ik niet voor mekaar heb, dus blijf dat vooral ook doen, dan zijn we geen van beide alleen :)
Ik weet niet of “de Belg” in het algemeen zijn emoties verloochent. We zwijgen erover tegen vreemden en kennissen, ja. Grotendeels toch. Zelfs tegen familie. Maar ik denk wel dat de meeste mensen een paar écht goede vrienden hebben waarmee ze alles delen.
Ik zou persoonlijk gek worden als ik niet echt ALLES kwijt kon aan mijn lief en mijn twee beste vriendinnen. Maar de meeste mensen om me heen horen inderdaad vooral de goede dingen.
Ik denk dat het voor een groot stuk te maken heeft met dat we anderen daar niet willen mee opzadelen. Een ander heeft geen boodschap aan ons verdriet, onze twijfels, onze angsten. En als een (half)vreemde plots zijn diepste zieleroerselen vertelt, tja, dan voelen we ons daar ook wat ongemakkelijk bij.
Op veel vlakken leun ik dichter aan bij de gemiddelde Nederlander, vind ik van mezelf. Ik ben behoorlijk luid (voor een Belg), neem geen blad voor de mond, iedereen zal altijd wel weten dat ik in de buurt ben. En ik ben een open boek in mijn emoties, ik draag ze op mijn gezicht. Maar ze uitspreken tegen jan en alleman, nee, dat hoeft niet echt. Op dat vlak ben ik dan weer 100% Belg.
Deze vind ik zo ‘boenk-erop’: ‘Ik voel me kwetsbaar, omdat ik van alles vertel: taboe, knuppel, hoenderhok en dan nog een potje janken bij een arts.’
Ik geloof dat dit de reden waarom Belgen terughoudend zijn: ze willen niet gekwetst worden. Vroeger vond ik dat maar normaal, maar de laatste jaren voel ik meer en meer de drang om te schreeuwen ‘zeg dan toch wat je te zeggen hebt, ipv het te verbergen onder allerhande poespas’. Helpen doet het nog niet echt … Maar ik ben hoopvol :)…
Een Belg is geboren met een baksteen in zijn buik en wil en zal zijn eigen huis bouwen.
Dit geldt ook voor hun fantastische muziek, humor en literatuur. Ze zijn er. Misschien ’n ietsje bescheidener dan dat in Amsterdam gebruikelijk is maar Halleluja wat een stijl.
(Of Belgen zijn heel goede Japanners.)
Zo voel ik me regelmatig in Brabant. Heb het idee dat gek genoeg heel veel mensen zich zo voelen. En tegelijkertijd zo zijn. Waardoor er niets veranderd. Gek ding…
Grappig, zo voel ik me ook in Brabant en daar ben ik zelfs geboren en getogen. De reden dat ik er niet meer naar terug wil. De vraag dieper werd maar zelden gesteld en ondanks dat mijn ouders het van harte probeerden en al anders waren, zijn zij ook zo. En mijn zusje nog veel meer. Het duurt jaren voor de angel uit een kwestie wordt besproken, want het is allemaal vooral niet waar en nee hoor, we hebben het eeeeeenooorm leuk met zijn allen. Hier in het hoge Nederlandse noorden zijn mensen ook niet heel toegankelijk, maar er wordt wel heel warm op emoties gereageerd. En daardoor merk ik dat ik in zes jaar stapje voor stapje vertrouwen win en dat terugkrijg. Dat heb ik in de 19 jaar Brabant nooit zo ervaren.
Overigens is mijn moeder ook opgegroeid in den Belgique… dus wellicht komt daar ook wat herkenning vandaan.
Een arts die jouw janken negeert is gewoon geen goede arts, of hij nu Belg of Nederlander is. En huilen voor ons betekent iets minder echt dan janken.
Wij Belgen zijn niet altijd in voor een onaangekondigd bezoek, die visites waarvoor steeds een bakje koffie en een koekje klaar moet staan als we net met iets anders bezig waren.
Maar vele Belgen branden graag hun vingers aan echte emoties, echt contact en harde waarheden. Dan wordt plots de haard aangestoken en word je verwend. Het duurt allemaal wat langer maar de kwaliteit van een vriendschap is voor ons heel belangrijk.
Je hoeft geen typische Belg te zijn als typische Nederlander en je bent zeker geen mietje. Blijf vooral jezelf en pik er de beste Nederlanders en Belgen uit die jou gelukkig maken.
Nog even meegeven dat ook Belgen heel warm kunnen reageren. Soms met weinig woorden, soms heel heftig maar er wordt nadien steeds serieus over nagedacht.
Zou het iets te maken hebben met katholicisme/religie, dat ook meer rondwaart in de zuidelijke Nederlanden en andere uithoeken dan in de Randstad? Je draagt je lot, niet klagen want het kan altijd nog erger. En je moet succesvol zijn en daar horen geen problemen bij. Ter compensatie hebben ze dan Carnaval bedacht en kunnen ze de drank de schuld geven. Dat hebben Amsterdammers niet zo nodig, die hebben het tot kunst verheven om dagelijks alles eruit te gooien. Al is daar ook een regel aan verbonden: het moet wel met humor.
Misschien ze zijn bang dat ze dan moeten helpen en dat niet kunnen wat dan hun inferieure gevoel weer extra bevestigt en ze hebben al genoeg aan hun eigen opgekropte ellende.
Overigens reutelt de onvrede ook in Nederland, want er komt vanaf zondag zelfs een reallife programma op de buis van vrouwen die alle groot-/mooidoenerij zat zijn en al hun bagger op cam gaan gooien. Heeft facebook dan misschien een Belgische oorsprong? Mijn jonge nichtje zit verdorie aan de antidepressiva, omdat ze zich niet kan identificeren met die feestende ´friends´ die blijkbaar geen winterdip hebben.
Dus ga vooral door met alles eruit gooien! Ze wennen er maar aan!
PS Wanneer komt je boek uit? ik wil er 1, met ´signatuur´uiteraard! :-)
Vrouwe Zezunja,
Dit kan ik echt niet laten liggen, want het onderwerp raakt mij tot in het diepste van mijn ziel. Maar hoe begin ik er aan?
Laat ik maar met de deur in huis vallen en maar meteen bekennen dat wij Vlamingen een verprutst volk zijn. Onze geschiedenis is er een van overweldiging en bezetting en onderdrukking en dwingelandij. Wie zich hier allemaal met geweld is komen moeien, moet u maar eens opzoeken, maar in elk geval: wij zijn een schuw, teruggetrokken, verslagen volk geworden. Stil en verlegen hebben wij ons teruggetrokken in een zo klein mogelijke, maar relatief veilige leefgemeenschap: het gezin. En dan nog zeggen wij niet veel tegen elkaar. Wanneer aangesproken, stralen wij onbewust volgende boodschap uit: laat ons gerust, wij bemoeien ons toch ook niet met uw zaken.
U woont nu al een tijdje in België en u hebt ongetwijfeld al mogen ondervinden dat de bewegwijzering de onze Belgische wegen uiterst verwarrend is aangebracht. Weet u hoe dat komt, Vrouwe Zezunja? Dat vertolkt als het ware de gedachte ‘wie hier woont kent de weg en wie hier niet woont heeft hier niets te zoeken.’ Erg hé? Ik vind dat erg.
En tot overmaat van ramp werden wij in 1830 verplicht te huwen (shotgun wedding) met Franstalige mensen. U kent ook wel van die huwelijken waarbij één partij (niet noodzakelijk de slimste of de meest hardwerkende) een zeer sterk karakter heeft en de andere partij volledig domineert. De zwakste partij geeft de andere dan maar altijd gelijk. Voor de lieve vrede. Die Franstaligen, Vrouwe Zezunja, die bedienen zich bovendien van het nobele Frans en wij spreken maar Nederlands, een soortement koeterwaals, dat maar door 23 miljoen mensen wordt gesproken. Wij waren liever getrouwd met de Nederlanders – wij verstaan elkaar met een half woord – maar wij moesten van Frankrijk en Engeland en Duitsland met Franstalige mensen trouwen.
Eigenlijk is het niet zo best met ons gesteld.
Desalniettemin groet ik u op snaakse wijze.
De Drs.
Heer Happolati, sluit dan aan bij Nederland! Jullie kunnen best lekker koken.
Hr ’ti, ik zeg te weinig dat ik het erg waardeer dat u weer terug bent. En uw uitgebreide reacties, lees ik nauwgezet. Merci!
Iedereen bedankt voor de reacties trouwens.
Patchwork! Ik doe niet meer aan data, maar als het klaar is krijg je er een met TWEE handtekeningen!
Heer Patch,
Nee, dank u. Dan zijn we misschien weer tweederangsburgers.
Toch bedankt voor het vriendelijke aanbod. :-)
Heer ´ti, ik heb familie met 1 voet en met 2 voeten in België, dus nooooooit tweederangs!
Het is overigens mademoiselle, op mijn leeftijd zelfs al madame Patch. :-)
@Zezunja: tandenbeet in het boek lijkt me ook leuk! Als het af is dan, hè, ik wil je niet pushen! Wat in het vat zit, verzuurt niet.
Verschoning, Vrouwe Patch, ik kon niet weten dat u een dame was van het vrouwelijk geslacht.
Een groet.
De Drs.