Ode aan de knikkende cursist

In elke cursus zit wel een knikkende cursist. Een knikkende cursist is een cursist die als de docent praat steeds begripvol knikt. Ik vermoed dat de knikkende cursist niet alleen knikt in lessituaties, maar ook in gesprekken en – wie zal het zeggen – tegen de tv.
De knikkende cursist maakt mijn leven dragelijk. De knikkende cursist knikt me door elke stameling, helpt me op gang als ik de draad kwijt ben en geeft me het gevoel dat ik te volgen ben.
Soms heb je een groep zonder knikkende cursist en dan slaat de onzekerheid toe. Snappen ze me wel? Ben ik verstaanbaar? Ga ik niet veel te snel? En dan bid ik dat één van de cursisten vliegensvlug verandert in een knikkende cursist.
Soms heb je cursussen met meerdere knikkende cursisten, een olieveld met jaknikkers. Dat is fijn want dat spoort me aan, zweept me op en stelt me tegelijkertijd gerust.
Maar het moet niet te gek worden. Dat je iets vertelt en dat acht van de tien mensen een uur lang zitten te knikken. Het is ongeloofwaardig, maar het gebeurt.
Ik vraag me af wat er in het hoofd van de knikkende cursist omgaat. Zelf knik ik ook wel eens in het kader van ‘yup, gesnopen’, maar gedurende een half uur theoretische uitleg blijven knikken: daar kan ik niet zo goed inkomen. Is een les voor de knikkende cursist hetzelfde als wanneer je iemand op straat de weg vraagt? Dat je zonder iemand in de rede te vallen, wil laten weten dat je nog mee bent? Of denkt de knikkende cursist dat ik een persoonlijk woordje tot hem/haar richt wanneer ik tijdens het lesgeven iedereen steeds 2 seconden aankijk? Wat vaart er in de knikkende cursist?
Ik weet niet of de knikkende cursist zelf weet dat hij of zij bij de Bende van de Knikkende Cursisten hoort, dus het is maar de vraag of iemand mij ooit het antwoord kan geven.
Want als je weet dat je een knikkende cursist bent, en dus mijn vraag kan beantwoorden, ben je dan nog steeds een knikkende cursist? Of stop je er dan meteen mee? Dat zou ik namelijk doen.
En als je niet weet dat je een knikkende cursist bent, kun je dan ooit weten waarom je knikt?
Misschien moet ik niet willen weten wat er in de knikkende cursist vaart, maar ze gewoon prijzen. Hopen dat geen van de knikkende cursisten in den lande ooit te weten komt dat ze knikkende cursisten zijn. En dat ze doorknikken. Totdat ik die bevestiging niet meer nodig heb.

19 februari 2009 | 21 reacties

«

»

Geef een antwoord

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

21 Reacties
  1. ivo victoria 19 februari 2009

    het is een truc die je jezelf aanleert op school om de leraar de indruk te geven dat je geinteresseerd bent. sorry.

  2. Lies 19 februari 2009

    Ik denk dat ik zo’n knikkende cursist ben. Ik knik niet aan één stuk door, maar wel zo’n drie keer na een paragraaf. Ofzo. Bijna constant uiteindelijk dus wel, want tegen dat mijn hoofd is uitgeknikt na de ene paragraaf, is de volgende paragraaf al ten einde…
    Ik doe dat onbewust maar ik ben me er wel bewust van, als je kan volgen. Ik doe het als vanzelf, maar ik besef het wel. Ik denk zelfs telkens in mijn hoofd “uh-huh”.
    Het is voor mij een manier om alles in mijn hoofd vast te leggen, het te toetsen aan mijn eigen ervaring. Als ik knik, kan je er dus ook zeker van zijn dat ik het begrepen heb.
    Want oh wee als ik niet knik. Als ik mijn hoofd stil houd of – en dat is nog een stap erger – als ik mijn ogen op spleetjes knijp en mijn wenkbrauwen frons. Dán heb ik het dus niet begrepen. Of heb ik het ten minste erg moeilijk om te volgen. Maar dan zal je het wel horen ook. Ik ben niet van het stille lijdzame type, als ik niet mee ben dan trek ik mijn bek open.
    Ik weet dat ik knik en ik probeer dat niet tegen te houden omdat ik de spreker het gevoel wil geven dat hij/zij goed bezig is. Ha kijk, nu blijkt dat dat wel degelijk werkt!

  3. Eliane 19 februari 2009

    Ik had lang geleden op de kunstacademie een knikkende klasgenoot. Als ik aan haar denk erger ik me nog. Wat een geslijm vond ik dat! En ook altijd zinnen aanvullen, vooral als het allemaal vreselijk voor de hand lag. Allemaal overduidelijk om het lievelingetje van de meester te worden. Wat ook lukte. Want ze had ook anorexia. Docenten zijn dol op slijmerige kleine jonge dingetjes.

  4. Juksti 19 februari 2009

    Ik denk dat een goede vraag meer zegt over hoe goed het verhaal begrepen wordt dan knikken. Knikken kan ook betekenen dat er doorgepraat moet worden, omdat de dag dan sneller voorbij is. Maar dat hoéft niet natuurlijk.

  5. Lilimoen 19 februari 2009

    Ik knik wel eens, zo’n 2x per cursus ofzo, wat alleen betekent dat ik het ergens mee eens ben of dat ik het begrepen heb. Soms vraagt de lesgever ook bevestiging via een vraag. Ook dan verkies ik knikken boven een ‘ja’-antwoord. Ik zou mezelf geen knikkende cursist noemen.

  6. CasaSpider 19 februari 2009

    Van nature ben ik vermoedelijk een knikker maar ik heb het mezelf afgeleerd. Toen ik analoog aan Juksti een collega bezig zag met knikken en inderdaad ook invullen van antwoorden dacht ik: “Neen, dit ziet er niet goed uit” en ben prompt (bewust) gestopt met knikken. Nu ik lees dat het voor de docent wel prettig is zal ik bij de volgende cursus wat gedoseerde knikjes weggeven. Zo ben ik dan ook weer wel…

  7. Liza 19 februari 2009

    Ik knik soms wel es, zelfs bewust om de docent of spreker te laten zien dat hij of zij goed bezig is. Vandaag heb ik zelf iets gelijkaardigs mogen ervaren. We zaten in workshops waarbij we ons in het begin moesten voorstellen (naam + organisatie waarvoor we werkten). Toen ik zag dat een medeworkshopper knikte toen hij de naam hoorde van het onbekende blaadje waarvoor ik schrijf, vond ik dat wel leuk: ‘Ah, die kent ons magazine! Leuk!’

  8. gewebkijk 19 februari 2009

    het is een combinatie van respect, beleefdheid, en laten weten dat je het allemaal kunt volgen. les geven/ontvangen is toch een vorm van interactie..? pak anders een boek…

  9. oker 19 februari 2009

    Ik knik eigenlijk ook best graag. Als ik het ergens mee eens ben. Als een docent vraagt of ik iets gelezen heb mompel ik zelfs of steek een slaperige hand op. Dit wordt een beetje gezien als stoefen met je boeken kennis, maar het gaat gewoon instinctmatig. Net zoals bij de knikkende cursisten, vermoed ik.

  10. Marina 20 februari 2009

    Ik ben geen cursist, maar nog niet al te lang geleden realiseerde ik me dat ik wel knik. (“Hallo, ik ben Marina en ik knik.” “Hallo, Marina.”) Dat doe ik dan en dat blijf ik dan doen. Wel tien keer achter elkaar. Vaak maak ik dan gewoon aanstalten om iets terug te gaan zeggen, maar valt er geen stilte die ik daarvoor kan gebruiken. Dan blijf ik aanstalten maken, wat resulteert in een imitatie van zo’n hondje op je hoedenplank. Vrij belachelijk dus. Misschien moet je je knikkende cursist(en) een keer vragen of ze een vraag hebben. Zo ja, dan weet je waar het vandaan komt. Zo niet, dan ben ik gewoon de enige die graag een verhaal onderbreekt.

  11. Laurent 20 februari 2009

    Het kan ook zijn dat men wil dat de cursus zo snel mogelijk afgelopen is en dus maar knikt in de hoop dat de docent vroeger klaar zal zijn.

  12. Swan 20 februari 2009

    Yep, ook ik schaar mij onder de knikkende cursisten. Of beter, de knikkende toehoorders. Op de een of andere manier houdt het knikken me wakker en scherp. Concentratie. Je weet zeker dat die persoon naar je luistert. Als ik niet knik, val ik in slaap… en dat staat zo lullig in een klas- of vergaderruimte.

  13. ysabje 20 februari 2009

    Ik denk niet dat ik een knikker ben (als cursist, wat ik nu niet ben), maar ik ben wel erg geïnteresseerd in lessen en hoop dat dat ook blijkt uit andere dingen, mijn blik, mijn vragen, mijn houding. En soms zal ik misschien wel knikken, ja…

    Maar ik ben ook hulpverlener en wat ik me herinner van de sociale school is dat we daar leerden om actief te luitsteren: knikken dus, en daarbij ook af en toe hm-hm mompelen. Dat toont betrokkenheid en geeft de verteller het gevoel dat je hem begrijpt. Ik vind dat zo afschuwelijk! Ik doe dat dus zelden! Een vriendin zat altijd te hm-hm’en en ik kreeg het ervan…

  14. Rian 20 februari 2009

    Ik sluit me helemaal aan bij gewebkijk.

  15. esther 20 februari 2009

    Ik knik om te verdoezelen dat ik bijna in slaap val. Of soms omdat ik de docent wil bemoedigen, als ie overduidelijk nerveus is of uit z’n doen. Maar bovenal is het voor mij zaak iets aan mijn lichaam in beweging te houden, voordat ik wegens zuurstoftekort omval. Ik ben gewoon heel erg slecht in in lokalen zitten en luisteren.

  16. Klaartje 22 februari 2009

    Ik knik meer als ik het gevoel heb dat de docent onzeker is.

  17. Auteur
    Zezunja 22 februari 2009

    @ Ivo Victoria: Ik neem genoegen met de indruk. Ik geloof zelfs niet in iets anders dan indrukken. Snieërg dus.

    @ Lies: Ja, het werkt!

    @ Eliane: Ja, daar zijn we dol op…!

    @ Juksti: Het is een illusie dat een dag sneller voorbij gaat als er meer gepraat wordt…

    @ Lilimoen: Strict genomen ben je dat wel. En ik ben je er dankbaar voor.

    @ CasaSpider: Ik zou er ook meteen mee ophouden, maar ‘k ben heel dankbaar dat je ons toch nog eens wat knikjes zal gunnen…

    @ Liza: Ah, de onderling knikkende cursisten. Een extra laag!

    @ Gewebkijk: Yes, helemaal waar. Maar in België lijken mensen niet te leren om te ‘interacteren’ met een docent. Het is vaak sjorren aan een dood paard. Geknik is dan al heel wat.

    @ Oker: Doe zo voort!

    @ Marina: “Hallo, ik ben Marina en ik knik.” “Hallo, Marina.”
    *piest in string*
    En wat betreft jouw advies: zie mijn antwoord aan Gewebkijk.

    @ Laurent: Én bedankt. Dat zal echt helpen… ;)_

    @ Swan: Haha, knikken als pepmiddel. Niet echt hoopgevend voor mij. Zou ik slaapverwekkend zijn?

    @ Ysabje: Ik leer het mensen ook in interviewcursussen. Shoot me! Ik wijs ze er alleen wel op als het ongeloofwaardig wordt.

    @ Rian: Zie mijn antwoord bij Gewebkijk. Handig! ;)

    @ Esther: Ah, net als bij Swan. Dan is knikken dus écht geen goed teken. Hoe ga ik ooit al die knikkers leren plaatsen…?

    @ Klaartje: OMG!

  18. Dulcinea 22 februari 2009

    Ik knik, als ik ergens les volg.
    (zeldzaam, uiterst zeldzaam)
    Omdat ik zelf ook les geef …

  19. Laurent 23 februari 2009

    @Zezunja: ik ben zelf tien jaar computerdocent geweest :-D

  20. stermie 1 maart 2009

    ik denk dat ik mezelf tot de knikkende cursisten mag rekenen. ik had hier onlangs nog op gelet…. en ik doe het extra veel als ik dingen herken en begrijp maar vooral als ik dezelfde mening heb. maar het zal me waarschijnlijk worden afgeleerd, in mijn klas (aan Arteveldehogeschool opl. Sociaal werk in Gent), is het helemaal niet in en je wordt er dan al eens raar bekeken. of wat ook soms ambetant is als je knikt is dat de lector er dan op ingaat … Want inderdaad in Belgie is het niet makkelijk om je leerlingen/klasgenoten mee te krijgen, vooral niet om 8.30. veel geluk nog alvast!

  21. Ilja 3 maart 2009

    Ik beken. Een knikker te zijn. Dat zal er van nature inzitten want meestal begint dat onbewust. De docent spot jou als knikker en plots wordt je zijn/haar baken. Nadeel daarvan is dat ik mij altijd naar verloop van tijd realiseer dat ik knikkende ben. En dan wil ik stoppen. Maar dat kan zomaar niet! Dan denkt docent in kwestie vást dat het niet meer interessant of leuk genoeg is en wordt onzeker. Conclusie; eenmaal begonnen met knikken is gedoemd zijn al knikkende de cursus te voltooien.

    In mijn geval.

© 2020 Maartje Luif & KLEO, met dank aan Wannes Daemen • Leveringsvoorwaarden

Stuur een mailtje

Wil je meer informatie of heb je vragen? Mail mij!

Wordt verstuurd

Login met je gegevens

Je gegevens vergeten?