Ik was dertien in ’87, dus de wansmaak vierde hoogtij
In november bedachten we dat we op de laatste dag van het jaar een eightiesquiz wilden organiseren. Liefst met ‘Ollanders én Vlamingen, liefst met een man of twaalf, liefst bij ons thuis en liefst met een avondvullend programma.
Afgelopen maandag was het zover, de quiz klopte helemaal: er waren ‘Ollanders én Vlamingen, het was bij ons thuis, de quiz duurde zes volle uren en we waren met zestien man waarvan de meesten elkaar niet kenden.
Ik giet het verslag van de quiz in hoofdstukjes, om te beginnen met de voorbereiding.
Stock Aitken & Waterman
Vergeef me, maar als ik terugdenk aan de jaren tachtig, denk ik aan Stock, Aitken en Waterman. Ik was dertien in ’87, dus de wansmaak vierde hoogtij. Mijn lief is even oud als ik en aangezien wij beiden een even grote vinger in de pap hadden, regeerde in onze quiz de wansmaak.
De moeilijkste vragen in de wansmaakcategorie waren 1. die waar je Modern Talking alleen aan hun haar moest herkennen, want ze zagen er hetzelfde uit als alle andere mannenbands in de eighties, alleen dan met een iets grovere permanentkrul. En 2., een medley waarin tien intro’s van Stock Aitken & Waterman achter elkaar stonden. En dan is Bananarama dus niet te onderscheiden van Rick Astley en Kylie en Jason.
Wist u trouwens dat S, A, & W ook Band Aid produceerden en You Spin Me Round Round van Dead or Alive? Ik vond dat wel voor ze pleiten. En wisten jullie hoe ze eruitzagen?
Schoudervulling
De meeste jaren tachtigoutfits gingen in één van mijn negen verhuizingen verloren. Alleen de Converse All Stars gaan in veertien verschillende kleuren nu al twintig jaar mee. Maar aangezien we onze genodigden hadden opgezadeld met de dresscode ‘strictly eighties’, moesten we er zelf toch ook aan geloven. Gelukkig kocht ik laatst in een noodgreep witte sportsokken (noodgreep, heusch), dus een deel van Yuri’s outfit was al klaar. Een ander voordeel is dat de eighties weer heel erg hot zijn. Daar zit ook een nadeel aan, want beenwarmers kosten ineens veel geld, terwijl je die drie jaar geleden aan de straatstenen niet kwijt kon, maar toch: er waren dunne riempjes te over, vleermuismouwen, grote oorbellen en fluorkleuren, dus er was een kans dat iedereen wel een eightiesoutfit kon vinden.
In de weken voorafgaand aan de quiz scharrelde ik overal spulletjes vandaan om mijn outfit te vervolmaken. Mijn moeder bleek nog losse schoudervullingen paraat te hebben. Luna stuurde mij onlangs een stel buttons. Verder vond ik nog een trui tot op mijn knieën, en met een smal riempje eromheen was dat heel erg Doris D and the Pins. Diep in een la diepte ik een doos met alle kleuren oogschaduw van de regenboog op die ik aanschafte in, jawel, de jaren tachtig…
Nog een weetje voor de liefhebbers: in Vlaanderen heten schoudervullingen epoletten (of epauletten).
Sonny Crocket
Het bezoek was mindblowing eighties. Kraagjes rechtop, veel, heel veel gel en zowel de mannen als de vrouwen hadden big hair waar mogelijk. Er was een Tracy Ullman-look-a-like met een pettycoat en een zachtpaarse bloes waarvan de punten ter hoogte van haar taille geknoopt waren. Sonny Crocket himself kwam ons met een bezoek vereren, zonder sokken en met roze colbert met opgestroopte mouwen. Woei, zo fout! Mijn lief was een Jimmy Somerville-figuur met een dun stropdasje over een lichtblauw poloshirt, een heel hoog opgerolde broek en zo’n Danny de Munkpet. Er kwam een Curiosity Killed The Cattype met een hoedje en een giletje, En A. was de onbetwistbare schoudervullingkampioen, bovendien had ze van die broches in de vorm van gekleurde zonnebrillen en een stel grote ronde hangoorbellen. Er waren zeker tien beenwarmers aanwezig en ik telde drie jeansjasjes en -bloesjes. Alle vrouwen zagen er mishandeld uit met blauwe oogschaduw en vieze paarse lippen en er was iemand met een heusch Dolly Dotkapsel. Ik ben nog immer ontroerd door de details. De sjaaltjes met twee van die punten over je borst hangend, veel letters op kleren, opgerolde mouwen en een vleugje New Wave.
Pia Zadora
Een groot deel van de quiz bestond uit muziekvragen (iets meer dan een derde denk ik). We hadden vragen over muzikanten en hun uiterlijk. We hadden vragen over vervormde muziekjes, we hadden medleys waaronder eentje met een resem gelikte saxofoonsolo’s uit de jaren tachtig, eentje met synthesizers, en een met duetten (Aretha & George, Aretha & Annie, Tina & Mick, Mick & David, etc.). We hadden een boel koptelefoonvragen, waarbij iemand uit het publiek met een koptelefoon een liedje moest meeneurieën en dan moest de rest raden wat het was.
De voorbereidingen waren utterly fantastisch, veel bands bedenk je meteen als je aan de eighties denkt (Michael Jackson, Madonna), maar wie denkt er nog wel eens aan Wee rule van de Wee papa Girl Rappers of aan Go see the doctor, die rap over een soa. Daarbij is het fantastisch om de echt goede New Wave terug te horen.
Maar het opvallendste aan de voorbereidingen was dat ik de eerste weken niet kon ophouden met dansen. Kennelijk raakt jaren tachtigmuziek mijn oerdansinstinct. Dat geeft te denken.
Edoch, na ongeveer een maand kwam het mijn oren uit. Nog één keer Pet Shop Boys en nog één keer de overgeproduceerde ellende van Whitesnake en ik zou mijzelf van kant maken. De quiz moest toen nog beginnen.
Overigens: een gotspe is wel dat de winnaar van de quiz (en dat was hij met straatlengte) Pia Zadora en Jermaine Jackson niet herkende in de duettenmedley. Hoe eighties ben je dan?
De wijnvlek van Gorbatjsov
De vragen die niet over muziek gingen waren vragen over gadgets, over nieuws, fotovragen, film, tv en persoonlijke vragen. Qua nieuws domineerden de val van de muur, het Heizeldrama, aids, de Herald of Free Enterprise, Reagan en Tsjernobyl. Qua gadgets waren het – onder veel meer – teletekst, jojo’s, Donkey Kong en de lolobal waar de aandacht naar uitging.
De fotovragen waren ook mooi, met natuurlijk een bijzondere plaats voor de man met de boodschappentas op het Plein van de Hemelse Vrede, maar ook foto’s van Boris Becker, FloJo, de Challenger en de kaart van Europa in 1980.
De quizers werden massaal vertederd door de film- en tv-vragen. Tranen vloeiden bij de scène waarin het paard Artax verdrinkt in het moeras van The Neverending Story. En dan te bedenken dat we er niet eens beeld bij lieten zien. De vraag bestond slechts uit het geluid van de scène. Later zei iedereen ‘Aaaah’ bij de begintune van Familie Ties en een scène met Tony en Angela uit Who’s the Boss.
In alle hectiek van de voorbereidingen bedachten we veel meer vragen dan er in een quiz van zes uur passen. Helaas, want zo kwam een van de leukere vragen er niet. We zouden de wijnvlek van Gorbatsjov zo close-up laten zien dat die net een landkaart zou lijken. De vraag zou zijn: waar ligt dit?
Rob Lowe
Tot slot de persoonlijke vragen. Alle quizers kregen vooraf een paar vragen over hun favoriete muziek, film, tv-serie, kledingstuk en woord uit de jaren tachtig, en over hun grootste idool en het nieuwsfeit dat ze het meeste was bijgebleven.
De antwoorden van de deelnemers waren wonderbaarlijk overlappend, want hoewel de leeftijd varieerde van 27 tot 40 en de herkomst van Wuustwezel tot Amsterdam bleken de jaren tachtig toch grotendeels dezelfde highlights te kennen. Er waren zowel Nederlanders als Belgen fan van Merlina en Ciske de Rat. Er hadden zowel Nederlanders als Belgen herinneringen aan de Herald of Free Enterprise, het Heizelstadion en de lolobal. En er waren zowel Nederlanders als Belgen dol op Back to the future.
Mijn persoonlijke lijstje moest ook geraden worden.
Wat vond je – in de eighties – de beste tv-serie? Dallas
Wat vond je – in de eighties – het leukste gadget of speelgoed? Monchichi
Wat vond je – in de eighties – de allerleukste film? About last Night
Wat was – in de eighties – je favoriete kledingstuk? (nauwgezet beschrijven!) All Stars met rastaveters
Wie was – in de eighties – je allergrootste idool? Rob Lowe
Welk nieuwsfeit – uit de eighties – herinner je je het best of heeft het meest indruk op je gemaakt? Herald Of Free Enterprise
Wat is voor jou het ultieme woord van de eigthies? Wrede bok.
Er was nog iemand met als eightieswoord wrede bok. Dat was ook een Amsterdamse, geloof ik. Dat moet wel.
Het synthesizersyndroom
Ik kan geen Ad Visser meer zien, ik gooi mijn zweetbandjes weer in een verre uithoek van mijn huis, als ET belt, neem ik niet meer op, en als Yuri nog een keer het woord Vangelis op zijn Nederlands uitspreekt (Van Geeeeelis, met een zachte g – ^$&*#$), dan sta ik niet meer voor mezelf in.
Deze hele fase is mij wat muziek en kleding betreft ontgaan (want oud en serieus aan het werk), ik herken dan ook bijna niets, maar als ik die beschrijving zo lees was de mode toen kleurig en vindingrijk, het klinkt niet echt wansmakelijk.
Eén brandende vraag is opgelost door googlen:de lolobal; maar waar deed je Donkey Kong (ook gegoogled, ik ben echt zooo out of it). Moest je daarvoor de deur uit? Er waren toch nog haast geen computers.
Ja, de quiz was toegespitst op tieners in de eighties. De 40-er en de 27-er in het gezelschap hadden het misschien iets moeilijker dan de rest.
De mode was enigzins kleurig en vindingrijk, die fiftiesrevival van toen, met pettycoats en zwart/witte blokjes of stippen was okee, en de new wave/ska-dingen waren ook okee, maar dat Dolly Dots- en Culture Club-achtige met al die pastelkleurtjes, strikken en dat blonde getoupeerde harengedoe was wel way over the top.
Donkey Kong kwam begin jaren tachtig uit op van die Nintendo-handcomputertjes.
http://www.ggdb.com/img/ggdb/vol0/5764_3_fs_gm.jpg
En je had al van die grote Atari’s en Nintendo’s waarop je computerspelletjes op tv kon spelen.
Met de lolobal heb je toch wel iets gemist, trouwens.
OOOOOH dat klinkt helemaaal geweldig! Waarschijnlijk had ik geen enkele vraag geweten, behalve dan die van Pia Zadora en Jermaine Jackson…
Ik denk dat je veel meer zou hebben geweten dan je nu denkt. Als die hersencellen eenmaal losweken dan komt er een hoop bullshit vrij hoor, dan zou jij de stem van ET ook in een fractie van een seconde herkennen, dan zou je I just called to say I love you bij de eerste tonen raden en je zou ook weer weten wie Cliff Barnes was.
Toooony en Angelaaaa!
Dat was zo leuk toen.
Wat ontzettend geweldig, dit hele log was al een feest der herkenning voor me!! Monchichi’s, Go see the Doctor (1e singletje van m’n broertje, hij draaide het grijs, en hij was nog te jong voor een SOA :)), Curiosity Killed The Cat!! Super!
wist je ook dat waterman van stock en co. treinen spaart. en dan niet modeltreinen maar echte grote stoomlocomotieven.
jezus, waarom weet ik dit. waarom weet ik dat dries roelvink depressief is. waarom weet ik hoe de vriendin van wolter kroes heet…
:D sounds like a great quis
Oh ja, ‘about last night’, dat moet zowat mijn eerste seksuele voorlichting geweest zijn! Maar ik was dan ook (net) geen tiener in de jaren tachtig. Mijn muziekkennis uit die tijd bestaat vooral uit Kinderen voor kinderen ;-)
Ps: En ook al kan ik me voorstellen dat je het op de duur helemaal beu was, ik vind zo’n 80-quiz echt iets voor jullie. Het enthousiasme en de serieux waarmee jullie voor dergelijke zaken gaan, vind ik gewoon heel erg schattig. Fijn dat je 16 vrienden hebt, die er ook helemaal in mee gingen :-)
“Wrede bok”. Dat is echt een eeuwigheid dat ik dat gehoord heb. Om precies te zijn twintig jaar geleden, duh.
Het was gewoon de max!!
Het spijtige is dat we aan het evolueren zijn van wrede bokken naar ouwe bokken.
Was getekend
Onwijs gaaf
Ja, zo was het. Mis wel nog Rubik’s Cube en de Cosby Show. En Knight Rider. Dukes of Hazard. Zeg ‘ns Aaa. En Fame. En die tranen met tuiten musical Annie. Maar ja, ze duurden ook wel pak em beet tien jaar, de eighties.
Annie, Knightrider, en de Cosby Show hadden we er niet in. Evenals USA for Africa, Alf, en Pacman – om maar wat te noemen. We hadden ‘maar’ zes uur. :P
Zeg ‘ns Aaa, Fame en Rubik’s Cube zaten er wel in. En in het prijzenpakket zat een singeltje van Alf.
@ Polle: Cool dat jij dat ook kent. Zie je, zo obscuur was dat niet…
@ Frommel: Jouw info klinkt heel up-to-date, dat is uitermate verdacht.
wrede bok. met bijhorend duim en vingers langs je kin halen als zijnde je sik aaien.
en ja sorryvan die up-to-date info. het lijkt wel of ik de leesmap heb, maar die lees ik altijd bij de snackbar.
Ik was 18 in 1987 dus ik kan er ook over meepraten. Behalve van Stock Aitken & Waterman was ik een grote fan van hun Nederlandse tegenvoeters, Fluitsma en Van Tijn. Met name Mai Tai vond ik prachtig, maar ook minder bekende namen als Richenel, Greg Hobson, Captain Cocktail, Nikki en nog een handvol nul- en eendagsvliegen. Als de namen van Fluitsma en Van Tijn er maar onder stonden. Kwamen zij niet voor in de kwis?
O, ik was trouwens 17. Tikfout, geen rekenfout.
Maar wat betékende ‘wrede bok”? (ik kom hier om te leren; ook bedankt voor de uitleg hierboven)
@ frommel: Juist, juist, juist, die beweging.
En dankzij jou heb ik zojuist het fenomeen leesmap aan een Vlaming uitgelegd.
@ Christiaan: Het mocht helaas niet té Nederlands of té Vlaams worden, want dat dan zou een deel van het publiek buiten spel staan. Mai Thai had nog wel gekund, maar Richenel (die ik toch zeker overwogen heb, haha) die is te onbekend hier denk ik.
@ Irene: Wrede bok betekende letterlijk ‘afgang’ en je zei het als iemand iets doms deed (meestal op het schoolplein of zo) en dan maakte je er zo’n gebaar bij als frommel beschrijft. Het sterkste was als je het steeds herhaalde. Wrede bok, wrede bok, wrede bok. Zo heel pesterig. En dan weer het sikgebaar erbij.
Na de jaren tachtig heb ik wrede bok nooit meer gehoord.
Whaa, gaaf! Die herhalingen van Alf, die moeten toch eens komen… En wat het feest betreft: foto’s? :)
En de Popfoto. En daarin dan Wham en Duran Duran en Grace Jones en Hoe heet die vent van o no I’ve gotta keep on moving, ain’t nothing gonna break my stride ook weer en dat liedje van there’s a fraction too much friction en al die hits van Bowie van This is not America en Absolute Beginners en…
*hapt naar adem*
en je had de Tina vol ballet-, paarden- en weesmeisjes en de Club maar die laatste ging over de kop want te weinig mainstream (meisjes mochten eens zelfstandig gaan denken, stel je voor) en werd toen vervangen door het afschuwelijke blad Yes. En de FC Knudde-agenda’s. En je had ook van die vreselijke make-up poppenkoppen. En van die plakspinnen die je tegen het raam gooide. En gel, heel veel gel en haarlak. En touperen. En van die laktassen in felle kleuren. Wat had je veel, toen. Alles komt weer helemaal boven.
Ik begin nu pas te begrijpen wat voor ongelofelijke klus het voorbereiden van die quiz moet zijn geweest. Als zes uur quizzen het resultaat is van eindeloos schrappen… Nee, korter had die quiz denk ik echt niet gemoeten, voor het Ware Gevoel.
Je kunt op teevee met je format, hoor. Alleen wel jammer dat ik nooit teevee kijk.