Tijd om 2006 de deur uit te toptienen (4)

Dit is de laatste toptien vermomd als een top zoveel, waarin ik op de valreep van alles probeer te vertellen wat ik natuurlijk al veel eerder had moeten vertellen.

De 22 meest indrukwekkende
zintuigelijkculturelemediamomenten van 2006

22. Sanne Wallis de Vries, Kees Torn, Erik van Muiswinkel en Wim Helsen op de vier uur durende dvd van 25 jaar Leids Cabaret Festival.
De dvd bestaat al langer, maar kwam mij nu pas onder ogen. Blij dat ik destijds heb besloten niet vier uur lang in Carré te gaan zitten, want lang niet alles was goed, maar deze vier cabaretiers stalen de show. Kees Torn met zijn liedjes en zijn lenigheid, Sanne Wallis de Vries met haar acteertalent en haar nietsontziende rauwheid, Erik van Muiswinkel omdat hij in enorm hoog tempo al zijn imitaties foutloos de revue liet passeren en Wim Helsen omdat hij ongekend absurd en innemend kan zijn.

21. Good night, and good luck.
Een mooi verhaal over goed en kwaad in de televisiejournalistiek. Traag en ernstig, maar nooit slepend of saai. Boordevol mooie plaatjes. George Clooney maakte ‘m en speelde erin. Ik ben er nog niet uit of het ondanks of dankzij hem zo’n aangename film is.

20. Mogwai in de AB in Brussel.
Op mijn weblog schreef ik: ‘Een concert van Mogwai is als een rit in een achtbaan. Je hebt voortdurend het gevoel dat je er niet zonder kleerscheuren uit zal komen.’ En hoewel de muziek mij niet áltijd kan bekoren, is een dergelijke ervaring bij een live-concert toch minimaal de twintigste plaats waard in een lijst met indrukwekkende zintuiglijke ervaringen.

19. Darwin’s Nightmare.
Een huiveringwekkende documentaire over het Victoriameer in Tanzania waar alle grote wereldproblemen samen komen. Honger, armoede, uitbuiting, corruptie, wapenhandel, drugs en vernietiging van natuur en milieu. Een film waarna je door diepe schaamte overvallen wordt, gewoon omdat je ook zo’n westerling bent.

18. Yeee-Haa van Jochem Myjer op Nederland 3.
Hoewel ook Erik van Sauers en Theo Maassen goed waren. En Katinka Polderman en Dolf Jansen in de Juliet op Lowlands. Maar Jochem Myjer was voor mij de winnaar dit jaar. Hij nam mij mee in een ongeëvenaarde bobsleerit, waarin ik – ondanks een paar zwakke momenten in zijn programma – geen moment met mijn gedachten afdwaalde, terwijl ik doorgaans nogal neig naar serieus afdwalen.

17. Loose Change en de tegengeluiden.
Dit jaar kwam ik erachter dat ik een complotdenker ben. Tenminste, als ik me niet beheers. Dit jaar kwam ik er ook achter dat het verstandig is je te beheersen. Ik heb gesmuld van Loose Change: een meesterlijk bewijs dat wanneer je informatie presenteert als opsomming, met veel officieel uitziende documenten en onscherpe foto’s, het publiek vanzelf denkt dat je feitelijk bent. Mijn verstandige ik heeft daarna gesmuld van alle docu’s waarin de ‘feiten’ uit Loose Change weerlegd werden.

16. The Dresden Dolls in de AB in Brussel.
Een maffe, cleane, strakke, leuke Brechtiaanse softpunkband met veel catchy tunes tijdens een iets te keurig concert. Toch was het genieten van de theatrale act van zowel de band als van de bont uitgedoste fanclub, bestaande uit punkgoths met vleugels, die de band overal achterna reist en groupiegewijs de voorste rijen van de zaal in beslag neemt. Uiterst vermakelijk.

15. De mooiste gedichten van Wiliam Shakespeare, de eerste bundel uit de reeks wereldpoëzie van De Morgen.
Voor een uitgeknipt hoekje van de krant en vijf euro krijgen we elke week een dichtbundeltje van de meneer van le magasin avec l’odeur du chien. Elke woensdag mag ik tijdens de lunch een paar paginanummers roepen, waarna Yuri de gedichten van die pagina’s voorleest. Inmiddels zijn we bij nummer vijftien, maar de eerste, van Shakespeare, was tot nu toe de mooiste.

14. De belofte.
Zo heet de stapel boeken die ik dit jaar kreeg, kocht of adopteerde.
De belofte verdient een plaats op de lijst, omdat ik dan misschien wel schandalig weinig heb gelezen dit jaar – alleen wat flinterdunne boeken van webloggers en columnisten – tóch zal 2006 omwille van allerlei omstandigheden de geschiedenis ingaan als het jaar van ‘de belofte’. Door samen te gaan wonen kwam er een aanzienlijke bulk nog te lezen boeken bij op het lijstje-met-nog-te-lezen-boeken dat al zo’n twintig jaar bestaat en hardnekkig probeert te verhullen dat het een lijstje-met-minimaal-voor-de-helft-illusies is. Maar behalve de boeken van Yuri die plots in mijn boekenkast staan, nam ik ook nog afscheid van een dozijn boekminnende collega’s de mij allemaal een van hun lievelingsboeken cadeau gaven. En ten slotte kocht ik zelf ook nog wat boeken, waar ik in 2006 simpelweg steeds maar niet aan toekwam.

13. Extra’s, seizoen 1.
Na The Office, de serie die in 2005 op mijn lijstje stond, verwachtte ik niet dat Ricky Gervais zo snel weer met iets kon komen dat ook maar enigszins in de schaduw van die serie kon staan; niet in de laatste plaats omdat Ricky Gervais voor mij eeuwig David Brent zou zijn. Maar na één aflevering wennen, was ik verkocht. Extra’s is briljant, mede door Maggie die gespeeld wordt door Ashley Jensen. Opnieuw gaf ik me over aan het ultieme schuddebuiken met gekromde tenen.

12. Irreversible.
Een film uit 2002 die ik nu pas zag.
Duizelingwekkend en niet na te vertellen zonder de clou te verklappen. De titel, onomkeerbaar, slaat op het verhaal, op de moraal, op de vorm, en op de sensatie die je ervaart bij het kijken. Prachtig en afschuwelijk tegelijk. Adembenemend.

11. Bladzijde 41 uit Tom Tippelaar.
We spraken over de naam van ons bedrijfje en terwijl ik naar de wc liep, riep ik: ‘Het moet iets raars zijn, iets met een creatieve connotatie, iets als Het eiland Neus of zo.’
‘Volgens mij hoeven we niet verder te denken’, zei Yuri.
En zo geschiedde. Bladzijde 41 uit het boek van Annie M.G. Schmidt en Jan Marinus Verburg had dichtgeklapt in de boekenkast, met zijn buik tegen bladzijde 40, een bijzonder grote invloed op 2006.

10. Car Men.
Een dansfilm van Jiri Kylian en Boris Paval Conen, gezien op Nederland 2.
Wonderschone zwart-wit beelden van slapstickdansers met een bizar bewerkte versie van Bizet’s Carmen als muzikale omlijsting. Ik was al fan van Kylians dansstukken, maar sinds ik in de zomer van 2006 een andere film met een choreografie van Kylian zag, waarvan ik helaas de naam niet meer weet, ben ik vastbesloten al zijn dansfilms te blijven volgen.

9. John Zorn op het Blue Note Records Festival in Gent
Ik ontdekte de cd’s van John Zorn in 2005, dus toen kwam hij ook al op mijn lijstje voor, maar een live-concert is andere koek. Minder melodieus door meer geïmproviseerd gefreak en minder liedjes, maar zodanig virtuoos, complex en betoverend, dat een negende plaats in de lijst verdiend is. Onvergetelijk was zijn uitvaring tegen fotografen die ondanks een flitsverbod toch flitsten. De meester werd woest en veroverde daarna al improviserend op zijn eigen onnavolgbare wijze alle autoriteit, waarmee hij zijn gelijk bewees. De zaal hield twee uur lang de adem in.

8. The Peel Sessions van PJ Harvey
Een cd die ik Yuri cadeau gaf, maar die ik zelf het meeste draai. Oude liedjes in een beschaafd ruw jasje. De magie van dit album zit ‘m in de combinatie van de nummers en in de toegankelijke arrangementen. Waar PJ Harvey soms hard werken kan zijn door het rauw-op-je-dak-gehalte, is deze cd vooral lekker luisteren. Fijn.

7. Wallace and Gromit and the Curse of the Were-Rabbit
Ik kan alleen maar zeggen: gaat dat zien, gaat dat zien! Dat geldt voor alle filmpjes met Wallace and Gromit. Waanzig grappig, origineel en vlot. Al het acteerwerk is van een stel kleipoppetjes. Nog nooit een slecht moment gezien in een Wallace and Gromit-film.

6. Finding Leo, een special feature op de dvd van Extra’s, seizoen 1.
Bij de extra’s van Extra’s (volgt u het nog?) zat een filmpje over Ricky Gervais’ nachtelijke zoektocht naar Leonardo DiCaprio. De serie Extra’s drijft namelijk grotendeels op grote namen die zichzelf persifleren. Dat korte reportagetje met handcamera was hét moment in 2006 dat ik uitputtend veel moeite moest doen om niet in mijn string te piesen van het lachen. Als u ooit de kans krijgt: kijk dat filmpje!

5. Lost, seizoen 2.
Wat kan ik er nog over zeggen: het eerste seizoen keken we in 2005 in één ruk uit, het tweede seizoen in 2006 idem. Hoewel ik met grote vrezen vrees dat de clou uiteindelijk alleen maar kan tegenvallen, is de suspense van dié orde dat kleine ergernissen van de serie (de plastic cast bijvoorbeeld) in het niet vallen bij de totale cold turkey die na afloop van elke aflevering de kop opsteekt. Onvermijdelijk gevolg: kijkmarathons en hunkeren naar seizoen 3. Meer, méér, mééér.

4. March of the Penguins, ingesproken door Morgan Freeman.
Het bleek hier in België nog lastig om aan een versie te komen die niet ingesproken was door Urbanus, maar Yuri slaagde erin en we keken onze ogen uit. Pinguins rulen, en wij, mensen, zijn eigenlijk net pinguins. Als u van Microcosmos hield, dan vindt u dit ook mooi, ’t komt van dezelfde makers.

3. Lowlands als geheel.
The Noisettes, The Yeah Yeah Yeahs, The Twilight Singers, Muse en de droogmomenten in de Juliet.
Hoewel het weer dit jaar tegenzat en ik deze keer niet zo’n gelukzalige ervaring had als bij de Pixies in 2005, was Lowlands 2006 toch weer een overload aan kwalitatief hoogstaande acts en concerten. Als je niet oppast, word je blasé van zoveel moois elk jaar.

2. Six Feet Under, seizoen 1, 2, 3, 4, 5.
Op televisie raakte ik nimmer gegrepen door deze serie, ik zapte meestal door. Maar nu ik ‘m – zoals alle series die we kijken – in één ruk door kon zien, raakte ik hooked zonder genade. En Yuri ook. De familie Fischer greep ons bij de lurven en liet ons niet meer los. Zelden een serie gezien waarin personages zo gelaagd zijn, waarin acteurs zo goed acteren en waarin je zo gaat meeleven. Edoch, dit is nummer 2. Wat al deze aspecten betreft is nummer 1 niet voor niets nummer 1.

1. The Soprano’s, seizoen 5.
Uiteindelijk is niets zo sterk als The Soprano’s. Begin 2006 keken we seizoen 5 en we praten er nog bijna wekelijks over – als dat geen verdiende nummer één is!
Het wachten is nu al elf maanden op seizoen 6. 2007 wordt alleen al om die reden een feest.

(wees gerust, vanaf morgen is het weer gedaan met de lijstjes)

« En toen moest het nieuwe jaar nog beginnen

Hoe ik mij heus geen oor liet aannaaien »